Rubik là một trong những trò chơi trí tuệ được cả người lớn và trẻ nhỏ yêu thích. Món đồ chơi này không chỉ có tác dụng giải trí mà còn mang giáo dục cao. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ đồ chơi Rubik là gì? Lịch sử ra đời của đồ chơi Rubik ra sao? Hay đồ chơi Rubik bao gồm những loại nào? Hãy cùng Đồ Ghép Hình tìm hiểu tất tần tật về đồ chơi Rubik trong bài viết sau đây.
Danh Mục
Đồ chơi Rubik là gì?
Đồ chơi Rubik hay khối lập phương Rubik, là một trò chơi giải đố cơ học. Mỗi khối Rubik thường bao gồm 6 mặt vuông với 9 ô vuông có kích thước bằng nhau và được sơn phủ bằng các màu sắc khác nhau, phổ biến nhất là màu trắng, đỉ, vàng, cam, xanh lá cây, xanh da trời.
Trò chơi Rubik bắt đầu khi khối Rubik bị xáo trộn tất cả vị trí các ô vuông ở mỗi mặt với các màu sắc xen kẽ. Người chơi phải tìm ra lời giải đáp về quy luật để xoay được các mặt Rubik chính xác nhất. Sao cho cuối cùng tất cả các mặt của khối Rubik về một màu đồng nhất.
Ai là người phát minh ra đồ chơi Rubik?
Vào năm 1974, giáo sư kiến trúc, nhà điêu khắc người Hungary Ernõ Rubik đã phát minh ra Rubik. Tên của món đồ chơi này được đặt theo tên của người tạo ra nó.
Ernõ Rubik sinh năm 1944 ở thủ đô Budapest, Hungary. Cha của ông là một kỹ sư thiết kế tàu lượn, còn mẹ là một nhà thơ, nghệ sĩ văn học. Sự kết hợp hoàn hảo giữa lĩnh vực nghệ thuật và kỹ thuật đã tạo nên một nhà điêu khắc, kiến trúc sư tài năng Ernõ Rubik.
Ông có niềm đam mê lớn với việc nghiên cứu hình học, không gian ba chiều. Đầu năm 1974, khi đam làm Giáo sư kiến trúc tại Đại học Nghệ thuật Ứng dụng Budapest, Ernõ Rubik đã lên ý tưởng về một khối lập phương nhỏ với các mặt gồm các hình vuông có thể di chuyển. Khoảng nửa năm sau, ông cùng những người bạn của mình tạo ra mô hình Rubik bằng gỗ đầu tiên.
Ban đầu, Rubik rất yêu thích việc quan sát các ô vuông di chuyển khi xoay khối Rubik. Về sau ông gặp khó khăn khi cố gắng đưa tất cả các ô vuông cùng màu về chung một mặt. Và ông đã dành hẳn 1 tháng để khôi phục khối Rubik về lại hình dáng ban đầu.
Sau khi giải được bài toán của khối Rubik, ông đã giới thiệu trò chơi này đến mọi người xung quanh và nhận được sự hưởng ứng nhiệt tịnh. Ông quyết định hợp tác với một công ty đồ chơi và tiến hành sản xuất Rubik hàng loạt. Món đồ chơi trí tuệ này được bày bán ở Budapest với tên gọi Büvös Kocka, nghĩa là khối lập phương ma thuật.
Giải mã các khối lập phương Rubik
Về màu sắc
Mỗi khối Rubik có hình dạng khác nhau sẽ có những màu sắc khác nhau. Thông thường khối Rubik 3x3x3 thường có các màu sắc như đỏ, vàng, cam, trắng, xanh lá cây và xanh dương. Ngoài ra, bên cạnh các khối Rubik nguyên bản còn có các màu khác như hồng, tím, nâu…
Về hình dạng
Hình dạng của khối Rubik đầu tiên là 3x3x3. Đến ngày nay, đồ chơi Rubik đã có thêm nhiều hình dạng như 2x2x2, 4x4x4, 5x5x5. Bên cạnh đó, đồ chơi Rubik còn có có hình dạng đặc biệt khác như hình tam giác, hình tròn, tứ diện, bát diện hay khối 12 mặt, khối 20 mặt…
Các khái niệm đồ chơi Rubik
– Viên ở tâm chính Rubik: Viên này có một màu và nằm chính giữa khối Rubik. Bao xung quanh là 8 viên khác.
– Viên cạnh: Viên này gồm có 2 màu.
– Viên góc: Viên góc bao gồm 3 màu, nằm ở các góc của khối vuông Rubik.
Ký hiệu của khối lập phương Rubik 3x3x3
– Mặt trên: Kí hiệu là U.
– Mặt dưới: Kí hiệu là D.
– Mặt trước: Kí hiệu là F.
– Mặt sau: Kí hiệu là B.
– Mặt trái: Kí hiệu là L.
– Mặt phải: Kí hiệu là R.
Cách xoay các mặt của khối Rubik
– Các mặt kí hiệu F’, B’, U’, D’, R’, L’ sẽ xoay góc 90 độ ngược chiều kim đồng hồ.
– Các mặt kí hiệu F, B, U, D, R, L sẽ xoay góc 90 độ cùng chiều kim đồng hồ.
– Các mặt kí hiệu F2, B2, U2, D2, R2, L2 sẽ xoay các mặt với góc 180 độ.
Các loại đồ chơi Rubik phổ biến hiện nay
Rubik phổ thông
Rubik 3×3
Là đồ chơi Rubik cổ điển được phát minh bởi giáo sư kiến trúc, nhà điêu khắc Ernõ Rubik. Mỗi khối Rubik này bao gồm 26 khối nhỏ ghép lại. Đồ chơi Rubik này được đánh giá là dễ chơi. Đây cũng là loại Rubik phổ biến và bán rất chạy hiện nay.
Rubik 2x2x2
Đây là đồ chơi Rubik bỏ túi, được ra đời vào năm 1970 bởi Larry Nichols. Rubik 2x2x2 có cấu tạo đơn giản với 8 khối góc. Cách chơi đơn giản và nhanh gọn hơn nhiều so với Rubik 3x3x3.
Big Cube (các loại Rubik từ 4x4x4 trở lên)
Đây là đồ chơi Rubik nâng cấp từ phiên bản phiên bản. Bao gồm những khối Rubik từ 4x4x4 trở lên như 4x4x4, 5x5x5, 6x6x6 và 7x7x7. Mặc dù số tầng của khối Rubik có tăng lên nhưng cách giải đố vẫn tương tự với Rubik cổ điển.
Rubik biến thể
Với mục đích kích thích sự phát triển tư duy và tăng độ khó của trò chơi giải đố, đồ chơi Rubik có nhiều biến thể độc đáo:
Rubik tam giác
Còn gọi là Rubik Pyraminx có hình dáng giống với kim tự tháp. Loại Rubik này do Uwe Meffert phát minh vào đầu những năm 1970. Đồ chơi Rubik Pyraminx có 3 tầng, 4 mặt tam giác được chia thành 9 hình tam giác nhỏ giống nhau. Đây cũng là món đồ chơi Rubik bán chạy thứ hai trên thế giới.
Rubik Skewb
Loại Rubik gồm 8 góc, 6 mảnh vuông ở giữa do Tony Durham phát minh. Đồ chơi hoạt động trên cùng một cơ chế 4 trục nên lúc đầu được gọi là Pyraminx Cube.
Rubik gương
Đồ chơi được Hidetoshi Takeji phát minh vào năm 2006, có tên gọi ban đầu là Bump Cube. Loại Rubik khá đặc biệt so với các đồ chơi Rubik khác. Rubik gương chỉ có một màu duy nhất trên 6 mặt và sẽ được giải khi về trạng thái hình vuông.
Rubik Megaminx
Phiên bản đầu tiên của đồ chơi Rubik Megaminx có tên gọi Hungary Supernova và được tiến sĩ Christoph Bandelow sáng tạo ra. Về sau, đồ chơi được Uwe Meffert mua bản quyền và tiếp tục bán dưới cái tên Megaminx.
Hiện nay Rubik Megaminx gồm có hai phiên bản là 6 màu với 2 cạnh bằng nhau có chung 1 màu và 12 màu với mỗi mặt 1 màu. Cách giải Rubik Megaminx tương tự với đồ chơi Rubik cổ điển 3x3x3.
Rubik Square-1
Đồ chơi Rubik này còn được gọi là Cube 21, hay Back to Square One. Đây là trò giải đố 3 tầng tương tự Rubik 3x3x3 với mức độ thử thách cao hơn do có thể thay đổi hình dạng khi xáo trộn. Rubik Square-1 được phát minh bởi Karel Hrsel và Vojtech Kopsky vào năm 1990.
Rubik Clock
Rubik Clock được phát minh bởi Christopher C. Wiggle và Christophe J. Taylor vào năm 1980. Về sau Ernõ Rubik đã mua bằng sáng chế từ họ và bán ra thị trường vào năm 1988.
Rubik Clock gồm có 2 mặt, mỗi mặt 9 đồng hồ, 4 nút và 4 bánh răng ở các góc cho phép người chơi dễ dàng tương tác.
Rubik Fisher
Rubik Fisher được ông Tony Fisher phát minh vào những năm 80. Phương pháp giải của đồ chơi Rubik này giống với Rubik 3×3 kết hợp với khả năng thay đổi hình dạng khi bị xáo trộn.
Rubik Snake
Rubik Snake cũng là phát minh của ông Ernõ Rubik và được ra mắt lần đầu tiên vào năm 1981. Đồ chơi Rubik này không chỉ có một cách duy nhất để giải mà có thể tạo ra nhiều hình dạng thú vị. Nhờ đó bạn sẽ hiểu hơn về hình học 3 chiều cơ bản.
Rubik Mastermorphix
Rubik Mastermorphix có hình dáng tương tự Rubik Pyraminx nhưng cấu trúc lại giống với Rubik 3x3x3. Hiện đồ chơi Rubik này có hai phiên bản: 4 màu và 1 màu, nhưng phổ biến hơn là bản 4 màu.
Rubik Magic
Rubik Magic được cấp bằng sáng chế bởi ông Ernõ Rubik. Vào những năm 1980, Rubik Magic được Matchbox sản xuất lần đầu tiên. Vào thời gian này, Rubik Magic phổ biến thứ 2 thế giới, chỉ sau Rubik 3x3x3.
Đồ chơi Rubik Magic gồm có 8 ô vuông màu đen sắp theo hình chữ nhật 2×4, gắn với 16 dây nối. Nhờ đó người chơi có thể gấp lại theo mọi hướng, tạo thành nhiều hình dạng.
Rubik Dino
Rubik Dino còn gọi là Rubik xoay góc vì cách giải chỉ là xoay 8 viên góc. Rubik Dino do Robert Webb phát minh vào năm 1985 nhưng phải tận 10 năm mới được sản xuất hàng loạt. Ban đầu, Rubik Dino được làm bằng giấy và có in hình khủng long trên mỗi mảnh.
Rubik Ghost
Rubik Ghost do nhà thiết kế Adam G Cowan phát minh vào năm 2008. Mục đích của trò Rubik này là sửa đổi hình dạng Rubik 3×3 trở nên cực kỳ hóc búa. Rubik Ghót chỉ được giải khi tất cả các mảnh khớp với trạng thái hình vuông ban đầu.
Rubik Helicopter
Đồ chơi Rubik này còn gọi là Rubik trực thăng, do Adam G. Cowan phát minh vào năm 2005. Khối lập phương Rubik này gồm có 8 góc, 24 mảnh trung tâm hình tam giác với 4 mảnh trung tâm trên mỗi mặt. Rubik Helicopter chỉ được xáo trộn bằng cách xoay 180 độ. Mỗi lần di chuyển sẽ lật mảnh 2 góc và 4 mảnh trung tâm.
Rubik Void
Rubik Void do Katsuhiko Okamoto phát minh, có hình dạng giống với Rubik 3x3x3, chỉ khác là không có mảnh trung tâm nào. Nghĩa là Rubik chỉ có 6 lỗ hổng mà người chơi có thể nhìn xuyên được. Do đó, Rubik Void thường di chuyển không được trơn tru như các loại khác.
Rubik Gear
Là đồ chơi Rubik do Oskar van Deventer phát minh vào năm 2009 với tên gọi Caution Cube. Dù trông có vẻ phức tạp nhưng Rubik Gear có cách giải đơn giản vì không có nhiều hoán vị mà chỉ có thể xoay 180 độ.
Rubik Redi
Oskar Van Deventer đã sáng tạo ra Rubik Redi vào giữa năm 2017. Đây là loại Rubik biến thể xoay góc, mỗi góc xoay di chuyển 3 cạnh quanh nó.
Rubik Ivy
Còn gọi là Eye Skewb, được phát minh bởi nhà thiết kế đồ chơi nổi tiếng Eitan Cher. Hiện nay Rubik Ivy được sản xuất bởi QiYi MoFangge – một công ty sản xuất Speedcube nổi tiếng.
Rubik Axis
Còn gọi là Axel Cube có biến thể trông phức tạp khi bị xáo trộn. Trạng thái ban đầu của Rubik Axis là hình vuông. Nhưng khi di chuyển Rubik Axis sẽ có hình dạng khác nhau do sự phân chia các mảnh không đều. Tuy vậy Rubik Axis vẫn được xem là đồ chơi Rubik dễ chơi.
Rubik Windmill
Rubik Windmill là phát minh của ông Katsuhiko Okamoto, một chuyên gia mod Rubik người Nhật. Đồ chơi Rubik này có nhiều hình dạng khi bị xáo trộn nhưng lại có cách giải đơn giản.
Bài viết trên đây đã chia sẻ những thông tin cơ bản về đồ chơi Rubik. Hi vọng sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc đồ chơi Rubik là gì? Do ai phát minh? Đồ chơi Rubik bao gồm những loại nào trên thế giới? Bạn có thể đặt mua đồ chơi Rubik cùng nhiều đồ chơi giải trí hấp dẫn tại website https://dochoighephinh.com/ để vui chơi những lúc rảnh rỗi hay làm quà tặng giúp bé phát triển toàn diện các kỹ năng.